Các nhà hoạt động vì ĐVHD lo ngại rằng tham nhũng tại Nam Phi đang đẩy tê giác đến bờ vực tuyệt chủng.
Cuộc khủng hoảng hoang dã tại Nam Phi, cụ thể hơn là cuộc khủng hoảng tê giác tại đây đang trở nên ngày càng trầm trọng hơn, khi những kẻ săn bắt trộm giả dạng kiểm lâm, hay thẩm phán bị cáo buộc nhận hối lộ từ các kẻ buôn lậu cùng những bản án không thích đáng dành cho những tên tội phạm ĐVHD tàn nhẫn.
Các hạn chế đi lại do ảnh hưởng của COVID-19 được áp dụng vào năm ngoái đã phần nào tạo nên những tác động tích cực trong việc ngăn chặn những kẻ săn trộm và buôn lậu ĐVHD, với chỉ 394 con tê giác bị săn bắt trộm được ghi nhận tại nước này vào năm 2021, ít hơn 30% so với năm trước. Đây là con số về buôn bán ĐVHD hàng năm thấp nhất tại Nam Phi kể từ năm 2011.
Nam Phi là nơi sinh sống của 80% số lượng tê giác của Châu Phi, nhưng hiện nay chỉ còn khoảng 25.000 con tê giác và khoảng 1.000 con bị giết mỗi năm để lấy sừng.
Sừng tê giác được cấu tạo từ keratin, chất tương tự như móng tay. Chúng được coi là có giá trị lớn, và vì vậy những kẻ buôn người thường xuyên buôn lậu nó ra ngoài hoặc trong và xung quanh châu Phi. Tính đến năm 2014, tổng số tê giác bị giết hại là 1.215 con và số lượng này vẫn tiếp tục tăng cao.
Cô Jamie Joseph, một nhà bảo tồn tận tâm và hiện đang là người đứng đầu tổ chức từ thiện vì môi trường Saving the Wild là một trong những người dám đứng lên chống lại nạn tham nhũng trong công tác bảo vệ ĐVHD. Tổ chức của cô đã công bố bản “danh sách đen” bao gồm những thẩm phán và luật sư bị cáo buộc tham nhũng, những người đã nhận hối lộ về săn trộm tê giác và các tội phạm khác.
Theo Saving the Wild, cuộc tấn công vào tê giác và nạn tham nhũng bên trong các phòng xử án tiếp tục gia tăng và có dấu hiệu trầm trọng hơn trong thời gian vừa qua, đẩy tê giác vào nguy cơ tuyệt chủng.
Trong danh sách đen đó có những cái tên đứng đầu pháp luật như chủ tịch tòa án KwaZulu Natal – ông Eric Nzimande. Ông Nzimande đã bị Bộ Tư pháp đình chỉ chức vụ vào tháng 10 năm 2018. Ông cũng phải đối mặt với 112 cáo buộc khác liên quan đến việc nhận hối lộ để bổ nhiệm các thẩm phán toà án khu vực.
Các trường hợp bị cáo buộc tham nhũng khác phải kể đến trường hợp của Dumisani Gwala, kẻ được cho là điều hành một đường dây buôn bán ĐVHD. Gwala đã bị bắt cùng với các tang vật là sừng tê giác, nhưng không bị cáo buộc tội buôn bán ĐVHD. Đối tượng này chỉ thực sự phải trả giá cho những hành vi vi phạm pháp luật của mình vào tháng 12 năm 2014, sau 8 tháng bị tình báo viên theo dõi.
Đây được coi là vụ bắt giữ chấn động, do đối tượng này đã nhiều lần vi phạm nhưng bằng cách nào đó mà những vụ án đều được rút yêu cầu khởi tố, hoặc yêu cầu khởi tố bỗng dưng “biến mất”, bà Joseph cho biết.
Vụ việc trên đã được tiếp tục điều tra, nhưng phiên tòa xét xử Gwala tại Toà sơ thẩm Mtubatuba được cho là “đã quá hạn xét xử.” Vụ việc đã gây tranh cãi trong năm 2017, khi các nhà hoạt động vì ĐVHD cho rằng vụ án cần phải được tiếp tục, và yêu cầu xét xử ở một toà án khác.
Jean -Pierre Roux, cựu thám tử động vật hoang dã nguy cấp của cảnh sát, người đã bắt giữ Gwala, cho biết: “Chúng tôi phải đối mặt với tham nhũng ở mọi khía cạnh từ việc cảnh sát tham gia vào các hoạt động tội phạm, trộm cướp và tham nhũng xảy ra sau khi mọi người đối đầu hoặc bị bắt giữ tham nhũng với thẩm phán và công tố viên.
Thám tử Roux chia sẻ rằng bản thân ông cũng bị đe dọa do nắm nhiều thông tin mật. Ông cho biết, nhiều cảnh sát và sĩ quan đã xin nghỉ việc hoặc nghỉ hưu, sau khi bị cáo buộc tham nhũng.
“Vấn đề khác nữa đó là những cán bộ kiểm lâm cũng ngại lên tiếng do lo sợ bị các kẻ buôn lậu trên địa bàn đe dọa và uy hiếp”, ông Roux cho biết thêm.
Bà Joseph tuyên bố rằng tham nhũng không chỉ diễn ra trong các phòng xử án ở Nam Phi, mà còn diễn ra trên các cánh rừng. nơi các cán bộ kiểm lâm bảo vệ ĐVHD.
Một số vụ việc có thể kể đến như trường hợp 3 nhân viên của Vườn Quốc gia Nam Phi (South African National Parks – SANParks) bị bắt do săn bắt trộm các loài ĐVHD vào tháng 10/2020. Hay vụ việc 2 nhân viên bảo vệ và một công nhân khác từ bộ phận dịch vụ kỹ thuật bị bắt trong một cuộc giao tranh với cảnh sát.
“Tôi cảm thấy thật thất vọng khi chứng kiến các đồng nghiệp tại SANParks tham gia vào các hoạt động phạm tội” – Giám đốc điều hành Vườn Quốc gia Kruger Gareth Coleman cho biết.
Bà Joseph cho biết thêm: “Các kiểm lâm đang bị buộc phải làm việc với những kẻ săn trộm giả danh kiểm lâm. Và nếu chúng ta thua cuộc chiến chống tham nhũng, chúng ta sẽ thua cuộc chiến với buôn bán ĐVHD.”
Theo Independent
